Na północ od Łabędzia

Oprócz gromady otwartej M39 o rozmiarach Księżyca w pełni, uwagę przyciąga mgławica Ameryka Północna, choć można ją dostrzec tylko pod ciemnym niebem.

Gwiazdozbiór Łabędzia kryje w sobie tyle ciekawych obiektów lornetkowych, że starczyłoby ich na kilkudniową wędrówkę. Przypuszczalnie najbardziej zróżnicowany jest region pólnocny, obejmujący gwiazdę z ogona Łabędzia, Deneba.

Około 9° na północny zachód od Deneba, pomiędzy gwiazdami 4 magnitudo 63 Cyg i π2 Cyg, leży M39, wyraźna gromada otwarta o rozmiarach Ksieżyca w pełni, ujawniająca swój trójkątny kształt nawet w mniejszych lornetkach. W zależności od wielkości optyki i warunków obserwacyjnych, można w niej rozpoznać do dwóch tuzinów gwiazd. Zaledwie 3° na wschód od M39, czyli około pół pola widzenia, w dobrych warunkach można dostrzec jedną z najbardziej fascynujących ciemnych mgławic: Barnarda (B) 168. Ze względu na swoją długość wynoszącą około 1,5°, wężowata struktura o przydomku "Ciemne cygaro" jest również idealnym obiektem lornetkowym, który wyróznia się dzięki bogactwu otaczających go gwiazd.

Ponownie startując od Deneba, ale tym razem na południowy wschód, pomiędzy 57 Cyg a ξ Cyg znajdziemy kolejną fascynującą mgławicę gazową: Amerykę Północną, NGC 7000. Jej gaz nie pochłania światła gwiazd leżących za nią, jak w przypadku Barnarda 168, ale jest przez nie pobudzany do świecenia. Podobnie jak w przypadku "Ciemnego cygara", ciemne niebo jest bardzo pomocne w namierzeniu NGC 7000, a metoda zerkania i odcięcie się od światła rozproszonego załatwiają resztę.

Dobrą pomocą w namierzeniu jest mały asteryzm (układ gwiazd) leżący 1° na południowy wschód od 57 Cyg, przypominający gwiazdozbiór Oriona. Ma on jednak rozmiar zaledwie 0,5° i składa się z gwiazd o jasnościach od 7 do 9 magnitudo. Ten Mini Orion w niektórych katalogach występuje również jako Leiter 9. Jednak jego gwiazdy nie są prawdziwą fizyczną gromadą. Leży on – patrząc na Amerykę Północną – w Zatoce Meksykańskiej, a więc w regione ubogim w gaz mgławicy. Nieco dalej na wschód powinna być już widoczna najjaśniejsza część NGC 7000, Ameryka Środkowa. Wokół mgławicy leży wiele innych gromad gwiazd i ciemnych mgławic, które nie rzucają się tak w oczy podczas obserwacji lornetką, ale zachęcają do dalszych wędrówek w tym regionie nieba.

Autor: Kay Hempel / Licencja: Oculum-Verlag GmbH